210 Nederlandse samenvatting professionaliteit’ van Kunneman, en uiteraard met het construct ‘vakmanschap’ van Sennett. In Hoofdstuk 4 hebben we, geïnspireerd door deze ideeën, het concept MV gedefinieerd als: Moreel vakmanschap: het zich bekwamen in een open en reflectieve houding ten aanzien van wat het betekent om goed te handelen in complexe situaties en het vermogen en de vaardigheid om dit in praktijk te brengen. Het morele oordelen en handelen vindt altijd plaats in relatie tot andere betrokkenen, diens beroep, de organisatie, en de samenleving als geheel. Een moreel vakman erkent de morele onzekerheid en de verschillende perspectieven die inherent aanwezig zijn in praktijken, en zet zich in om daar op een constructieve en verantwoorde manier mee om te gaan. We hebben conceptuele elementen van MV geïdentificeerd op drie niveaus. Ten eerste, individuele elementen bestaande uit a) cognitie, met daarbij horend de elementen moreel bewustzijn, moreel redeneren, en moreel oordelen; b) attitude, met daarbij morele motivatie en moed, morele sensitiviteit en tolerantie, en morele verantwoordelijkheid en verantwoording; en c) actie, met aandacht voor morele handelingen en intenties. Ten tweede, teamelementen welke bestaan uit de noodzaak tot dialoog en openheid, constructieve evaluatie en teamleren. En ten derde leiderschapselementen, die onderverdeeld zijn in moreel leiderschap, een ‘systematische en efficiënte moraal’, een open, ondersteunende en stimulerende houding naar medewerkers, en een voorbeeldfunctie van de leidinggevende binnen de organisatie. Al deze elementen spelen in meer of mindere mate een rol bij het vertonen en versterken van moreel vakmanschap. Op basis van deze exploratieve zoektocht naar de betekenis van MV hebben wij een vragenlijst ontwikkeld om MV te operationaliseren en de meting ervan mogelijk te maken. Onze MV-vragenlijst (MVV) bevat 70 items in 8 domeinen: de aanwezigheid van reflexiviteit, bewustzijn, oordelen en redeneren, anderen raadplegen, actie ondernemen, terugblikken, interactie, leiderschap. Het testen – via ‘think-aloud interviews’ – van de ervaringen van participanten, verbeterde uiteindelijk de toegankelijkheid, bruikbaarheid, en ‘content validiteit’ van deze vragenlijst. Om de MVV beter bruikbaar te maken voor toekomstige studies moet de huidige versie worden gevalideerd, ingekort, en eventueel context-onafhankelijk worden gemaakt. In toekomstig onderzoek kan een gevalideerde versie van de MVV helpen bij het meten van het MV van professionals in organisaties, en eventueel voor het meten van de impact van ethiek ondersteunende interventies op MV.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw