250 Addendum • Stap 3: Alternatieven van zichzelf onderscheiden: bij een fusie van horizonnen kunnen partijen tenminste twee alternatieven van zichzelf onderscheiden. De alternatieven van zichzelf verschillen van elkaar in een deel van het netwerk van commitments met betrekking tot het conflict onderwerp. • Stap 4: Interne en externe consistentie in netwerken van commitments: op basis van het commitment aan oplossing van het conflict onderzoeken beide partijen welke alternatieven van zichzelf consistent zijn met het eigen gehele netwerk van commitments (interne consistentie) en welke ook onderling consistent zijn (externe consistentie). Consistentie wil zeggen dat er geen onderling tegenstrijdige commitments zijn. Om tot consistentie te komen kan de scope van het conflict vergroot worden, ofwel er worden alternatieven van zichzelf overwogen die betrekking hebben op een groter deel van het eigen netwerk van commitments. Naarmate een groter deel van iemands netwerk van commitments betrokken raakt, wordt de transformatie ‘dieper’. • Stap 5: Transformatie: identificatie als een nieuw alternatief van zichzelf: als partijen een nieuwe set commitments in plaats van de originele beschouwen als onderdeel van hun netwerk van commitments, vindt transformatie plaats. Omdat het netwerk van commitments het zelf-begrip, ofwel de identiteit van betreffende persoon, constitueert, transformeert die identiteit bij een vervanging van oorspronkelijke commitments door nieuwe. Als de nieuwe netwerken van commitments van beide partijen intern en extern consistent zijn, heeft een transformatie plaatsgevonden waardoor het oorspronkelijke conflict stabiel is opgelost. De oplossing is stabiel, omdat de identiteit van beide partijen is getransformeerd. Ze hebben geen rationele reden voor andere handelingskeuzes. In alle stappen van de Transformatieve Dialoog is de autonomie van betrokken gewaarborgd. Een prangende vraag is echter nog steeds: hoe verhoudt deze vorm van overeenstemming over ieders identiteit zich tot het idee dat iemand autonoom is als hij of zij leeft en handelt conform zijn of haar eigen waarden, overtuigingen, redenen en commitments? Intersubjectieve authenticiteit vs. een vaststaande identiteit De Transformatieve Dialoog neemt aan dat er voor mensen meerdere alternatieven van zichzelf denkbaar zijn. Als een of meer personen de eigen identiteit als vaststaand beschouwen, dan is er geen mogelijkheid om meerdere alternatieven van zichzelf te onderscheiden. Gezien de hardnekkigheid lijkt hier in IRMC’s precies sprake van: partijen beschouwen hun identiteit als vaststaand. Het is dan wel mogelijk een ander in een fusie van horizonnen te begrijpen, maar niet om alternatieven van zichzelf te onderscheiden. Het inzicht kan dan bijvoorbeeld zijn: als ik in jouw context geboren was, dan was ik zoals jij geweest, maar nu ben ik geworden wie ik ben, en dat is onveranderlijk. Op basis van ontwikkelingspsychologische inzichten laat ik in paragraaf 5.2 zien dat het idee van een vaststaande identiteit te ontmaskeren als een misverstand. Bovendien moeten
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw