244 Addendum • Objectief: een meningsverschil over feitelijke omstandigheden, bijvoorbeeld in hoeverre dieren gevoelens of bewustzijn hebben (op grond waarvan jacht of veehouderij wel of niet toegestaan zou moeten worden); • Sociaal: een belangenstrijd over schaarse bestaansmiddelen, bijvoorbeeld natuurliefhebbers willen een stuk natuurgebied behouden terwijl projectontwikkelaars er huizen willen bouwen; • Subjectief: een frustratie om de eigen identiteit tot uitdrukking te kunnen brengen, bijvoorbeeld een orthodoxe gelovige die niet wil dat publiekelijk bespot wordt wat voor hem of haar heilig is. Voor objectieve claims is ‘waarheid’ het criterium om de geldigheid van claims te beoordelen. Voor sociale claims is dat ‘rechtvaardigheid’. Dat identiteit in subjectieve zin begrepen wordt als iemands zelf-begrip betekent niet dat de bij dat zelf-begrip behorende subjectieve claims ook automatisch geldig zijn. Iemand zou zich kunnen vergissen in zijn of haar zelf-begrip, of tenminste een verfijnder zelf-begrip kunnen ontwikkelen. Het criterium voor de geldigheid van subjectieve claims duid ik aan met ‘authenticiteit’. De formulering ‘wat iemand als essentieel ervaart voor wie hij of zij is’, is wellicht de meest algemene duiding die ik gebruik voor iemands ‘identiteit’. Het is een hele mond vol, dus soms zal ik het houden bij ‘wat essentieel voor iemand is’, of simpelweg ‘wie hij is’. ‘Zelf-begrip’ (‘self-understanding’) kan in dit proefschrift als synoniem van ‘identiteit’ worden beschouwd. Wat iemand ervaart als essentieel voor hem of haar heeft praktische betekenis: hij of zij wil wat essentieel is voor hem of haar ook tot uitdrukking brengen en realiseren. Met andere woorden, iemands zelf-begrip bestaat uit commitments. Als iemand een commitment heeft, dan betekent dat dat iemand de wil heeft om de intentie die in het commitment wordt uitgedrukt ook waar te maken, ofwel de daarvoor benodigde acties te genereren en te voorkomen dat men zichzelf in verleiding brengt het commitment niet waar te maken. Als iemand zijn of haar commitments probeert te realiseren, is er sprake van ‘zelf-expressie’. Dit betekent ook dat een verandering in commitments een verandering van identiteit, en daarmee van zelf-begrip, constitueert. Mensen hebben meerdere commitments. Sommige staan relatief los van elkaar (zoals het commitment aan welzijn voor het gezin en het commitment om werkafspraken na te komen), andere zijn sterk met elkaar verbonden (zoals het commitment om werkafspraken na te komen en het commitment om bepaalde resultaten te boeken). Direct of indirect zijn commitments met elkaar verbonden. Iemands identiteit kan dan ook begrepen worden als een netwerk van (essentiële) commitments. Van sommige commitments is iemand zich bewust. Hij of zij heeft dan een gearticuleerd begrip van deze commitments. Vaak is een verfijnder, nauwkeuriger articulatie mogelijk en sommige commitments die wel aanwezig zijn, zijn nog helemaal ongearticuleerd.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw