241 Samenvatting Samenvatting De Transformatieve Dialoog Over het oplossen van identiteitsgerelateerde morele conflicten Februari 2023, Florian Bekkers Hardnekkige conflicten begrijpen als identiteitsgerelateerde morele conflicten Mensen komen in conflict als de mogelijkheden van mensen om hun doelen te realiseren beperkt worden door andere mensen, of als men denkt dat dat het geval is. Vaak lukt het om door een verheldering van feiten, een uitwisseling van argumenten, een bijstelling van wederzijdse interpretaties en/of een compromis tot een oplossing te komen. Bij ‘hardnekkige’ conflicten lukt dat niet, bijvoorbeeld omdat de conflicterende partijen principiële en botsende overtuigingen hebben waar zij niet van af kunnen of willen wijken. In de hedendaagse wereld met digitale communicatie, globale handel, migratie, emancipatie en individuele ontplooiing is de confrontatie met mensen met andere culturele, ideologische, levensbeschouwelijke of politieke overtuigingen niet te vermijden. Zulke confrontaties leiden tot (heftige) discussies over inhoudelijke onderwerpen, zoals Zwarte Piet, medisch-ethische discussies over abortus, euthanasie of ‘voltooid leven’, stamcel-onderzoek, de (grenzen van de) vrijheid van meningsuiting, verschillende interpretaties van mensenrechten, afzien van een leefstijl omwille van milieu-effecten (‘je mag niet meer vliegen’), dierenrechten, bioindustrie, jacht, de weigering om belastingen af te dragen voor wapenaankoop of subsidies voor vervuilende activiteiten et cetera. Soms leiden confrontaties tot hardnekkige gewapende conflicten zoals tussen Israël en Palestina, in Kashmir, de burgeroorlogen in voormalig Joegoslavië en Rwanda, apartheid in Zuid-Afrika of fundamentalistische terreuraanslagen. Het oplossen van zulke conflicten is urgent omdat het vaak over onderwerpen gaat die voor mensen belangrijk, of zelfs essentieel zijn. Met andere woorden, de mogelijkheid om volledig en vrijuit te zijn wie ze (menen te) zijn is afhankelijk van de succesvolle oplossing van het conflict. Bovendien gaan sommige conflicten gepaard met geweld en kunnen nog relatief vreedzame conflicten escaleren. Het oplossen van hardnekkige conflicten mag dan urgent zijn; het lukt maar moeizaam. Deze conflicten zijn immers ‘hardnekkig’. De hardnekkigheid van dit soort conflicten kan begrepen worden in termen van onvervulde fundamentele behoeften. Een hardnekkig conflict ontstaat als fundamentele behoeften, zoals voeding, veiligheid, beschutting, identiteit, erkenning en participatie niet worden vervuld. Omdat mensen geen afstand kunnen doen van dit soort behoeften zijn ze ‘niet-onderhandelbaar’. Conflicten over zulke behoeften zijn daarom hardnekkig en ‘oplossingen’ die de vervulling van deze behoeften niet garanderen houden geen stand. Fundamentele behoeften hebben op twee niveaus een relatie met het begrip ‘identiteit’. Enerzijds wordt het hebben van een (positieve) identiteit zelf gezien als een fundamentele behoefte, anderzijds krijgen conflicten over fundamentele behoeften altijd uitdrukking via identiteitsgroepen. Bijvoorbeeld, onder het Apartheids-regime in Zuid-Afrika was het niet vervullen van fundamentele behoeften van een specifieke groep geïnstitutionaliseerd op basis A
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw