208 Hoofdstuk 7 Tabel 1. Elementen van de Transformatieve Dialoog in praktijkvoorbeelden (vervolg) Stap in Transformatieve Dialoog Common ground dialogue over abortus ARIA over Jeruzalem Transformatieve Mediation over uiteenlopende gemeenschapsissues Herschrijven van de toekomst over mijnbouw Stap 4 Interne en onderlinge consistentie Niet expliciet; wel ontstaat er begrip voor verschillen. Niet expliciet; de coöperatieve houding is verenigbaar met een verschil van politieke mening. Er worden projecten bedacht om vrede te bevorderen. Niet expliciet; doordat deelnemers zelf de regie hebben, zijn veranderingen consistent met het netwerk van commitments. Geen expliciete toets maar deelnemers geven wel aan wat allemaal voor hen belangrijk is. Stap 5 Identificatie Niet expliciet; blijkt uit inzet voor gezamenlijke projecten en dat mensen een doorbraak ervaren in de onderlinge communicatie. Niet expliciet; blijkt uit de samenwerking in projecten. Niet expliciet; mensen brengen de andere houding in de praktijk, en rapporteren ook verbeterde relaties en toegenomen participatie in de gemeenschap. Mensen verklaren expliciet zich te committeren aan een nieuwe, gecreëerde toekomst. De belangrijkste conclusie van deze bondige analyse van deze praktijkvoorbeelden is dat elementen van de Transformatieve Dialoog te herkennen zijn in alle initiatieven. In alle initiatieven is sprake van een vorm van dialoog waarin mensen de contingentie van wat zij essentieel achten voor wie ze zijn (op een aspect van hun identiteit) ervaren. Vanuit dit inzicht ontstaat steevast een opening voor een andere relatie met anderen en ook een ander (verfijnder) zelf-begrip. Op basis van deze transformatie worden gezamenlijke acties en projecten gestart. Daarnaast is opvallend dat het expliciet maken van verschillende alternatieven van zichzelf, de afweging daarvan en de identificatie zelf in de meeste praktijkvoorbeelden niet plaatsvindt. Alleen bij het ‘herschrijven van de toekomst’ vindt een brainstorm van mogelijke toekomsten plaats, waarbij ‘toekomsten’ gerelateerd kan worden aan wie de mensen zijn. Van een expliciete interne en externe vaststelling van consistentie is vervolgens geen sprake, maar weer wel van een expliciet aangaan van een getransformeerd commitment. De andere praktijkvoorbeelden doorlopen de stappen rond alternatieven van zichzelf niet of nog minder expliciet. Zodra wederzijdse vooroordelen zijn geslecht en mensen elkaar als mensen met een persoonlijke geschiedenis zien, lijkt al snel ‘het kwartje te vallen’ en ontstaat tamelijk direct een nieuwe relatie. Het conflict als conflictsituatie wordt daarmee opgelost, maar niet altijd wordt er ook overeenstemming bereikt op het inhoudelijke punt van bijvoorbeeld abortus of de verdeling van Jeruzalem. Empirisch onderzoek zou gericht kunnen worden op de effectiviteit van de verschillende manieren waarop de stappen uitgevoerd worden.246 Een meerwaarde van de ontwikkelde 246 In verschillende publicaties worden modelstappen onderscheiden (Stewart and Shamsi 2015; Maddison 2015; Gergen, McNamee, and Barrett 2001; Leary 2004) Biren Ratnesh Nagda et al. (2012, p. 215) of condities voor succes benoemd (Folger and Bush 1996; Cleven and Saul 2021; Cleven, Bush, and Saul 2018; Cleven 2011; McNamee 2008;
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw