159 APPENDICES De inhoud van de hoofdstukken van het proefschrift wordt hieronder kort weergegeven, waarbij ook de uitkomsten en beperkingen van het gerapporteerde onderzoek worden genoemd. Bovendien worden enkele overwegingen gegeven voor toekomstig klinisch onderzoek. Deel 1: Verminderde nierfunctie als gevolg van cisplatine Concomitante chemotherapie met hoge dosis cisplatine (100 mg/m2 dag 1, 22 en 43) in combinatie met conventioneel gefractioneerde radiotherapie is de standaardbehandeling voor patiënten tot en met 70 jaar met een locoregionaal vergevorderd plaveiselcelcarcinoom van het hoofdhalsgebied (Stadium III-IV)). Acuut nierfunctieverlies (acute kidney injury, AKI) is de belangrijkste dosis-limiterende bijwerking van cisplatine tijdens deze behandeling. AKI wordt tegenwoordig gedefinieerd volgens de Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) criteria gebaseerd op veranderingen in serum creatinine concentraties en urine output binnen een tijdsbestek van 48 uur. In Hoofdstuk 2 worden in een retrospectieve cohortstudie de incidentie van AKI, de risicofactoren voor het optreden van AKI, en de daaraan gerelateerde klinische consequenties geëvalueerd bij patiënten met een locoregionaal vergevorderd plaveiselcelcarcinoom van het hoofdhalsgebied tijdens de standaardbehandeling met concomitante hoge dosis cisplatine. De incidentie van AKI bedroeg 69% (n = 85); in totaal staakte 31% van de patiënten (n = 38) voortijdig de behandeling met cisplatine vanwege AKI. Hypertensie en het optreden van misselijkheid en braken waren significante risicofactoren voor AKI tijdens de behandeling. Het ontstaan van AKI leidde ook na 6 maanden nog tot significant meer nierfunctieverlies in vergelijking met patiënten zonder AKI. Een negatieve invloed van AKI op de behandelresultaten, zoals ziekte-specifieke sterfte, kon met een mediane follow-up duur van 2.5 jaar niet worden aangetoond. Het is mogelijk dat de retrospectieve studieopzet heeft geleid tot een incomplete dataverzameling, en zodoende de studieresultaten heeft beïnvloed. Klinische studies met een langere follow-up duur zijn nodig om het effect op de langere termijn vast te stellen. Vanwege de hoge incidentie van AKI door cisplatine is prospectief vervolgonderzoek naar nierbeschermende maatregelen nodig, waaronder studies naar optimale preventie van misselijkheid en braken in deze patiëntengroep. Een alternatief chemotherapieschema met wekelijks cisplatine (40 mg/m2) veroorzaakt mogelijk minder (nier)toxiciteit. Er is echter minder bewijs dat dit schema even effectief is tegen de kanker en het ontbreekt (nog) aan een directe vergelijking met het driewekelijkse hoge dosis cisplatineschema.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw