#9 De BOLD visie op de smart city Liesbet van Zoonen is oprichter en wetenschappelijk directeur van het LeidenDelft-Erasmus Centre for BOLD Cities en hoogleraar Cultuursociologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ze onderzoekt de inzet van stedelijke (data) technologie op basis van kritische theorie, datawetenschap en cultuurwetenschappen. Een (te) aantrekkelijk verhaal Toen Liesbet van Zoonen in 2016 het Leiden-DelftErasmus Centre for BOLD Cities oprichtte, was Urban Big Data hét gespreksthema onder gemeenten. Urban Digital Twins volgden, toen Blockchain, de Metaverse en nu Artifcial Intelligence. Van Zoonen: ‘Wij krijgen steeds dezelfde vraag: wat moeten wij nu eigenlijk met… En vul dan de nieuwste rage maar in.’ Het gesprek over het doel dat deze technologieën dienen en hoe zij de stad vormen, wordt veel minder gevoerd, ziet zij. Terwijl dit eigenlijk het uitgangspunt zou moeten zijn. Het verhaal van de slimme stad is gewoon ontzettend aantrekkelijk, volgens Van Zoonen. ‘De ontwikkelingen gaan heel snel en er lijkt steeds meer mogelijk met technologie. Daardoor krijgen ambtenaren ook het gevoel dat ze er iets mee moeten.’ Maar biedt technologie ook altijd een oplossing voor maatschappelijke vraagstukken in de stad? ‘Je kunt in een stad als Amsterdam wel 83 keer met data en geavanceerde analyses in kaart brengen en voorspellen hoe de huizenmarkt zich ontwikkelt, maar betaalbare huizen heb je daarmee nog steeds niet.’ ‘Praten over de slimme stad suggereert dat de stad één actor is. Terwijl er in de stad veel actoren actief zijn: de inwoners – die ook niet allemaal hetzelfde willen – de gemeenteraad, bedrijven…’ Door over de stad als een slimme entiteit te praten, verhul je dus eigenlijk wie er daadwerkelijk over slimme technologieën in de stad gaan: ‘Dat zijn vaak grote en kleine technologiebedrijven en overheden.’ Dit is volgens Van Zoonen ook een belangrijke redenen dat het zo vaak gaat over hoe we elke nieuwe technologie moeten gebruiken, en veel minder vaak over of en waarom dat nodig zou zijn. 62
RkJQdWJsaXNoZXIy MjY0ODMw